Volledige kroniek van de Nederlandse Soefi historie: Periode van 1915 tot 2016

The Family

The Family

Indiase namen en titels
Sinds de napoleontische tijd heeft iedereen in Nederland een officiële voor- en achternaam. De achternaam van de vader gaat daarbij in de regel over op de kinderen. In vroeger eeuwen was de naamgeving in Europa een veel minder officiële aangelegenheid. Personen werden aangeduid met voornamen, bijnamen, eretitels, koosnamen en patroniemen (bijvoorbeeld Johannes Willemsz) al naar gelang de context, de situatie of de relatie met de ander. In het begin van de twintigste eeuw was deze variatie in naamgeving in India, maar ook in bijvoorbeeld Rusland en Indonesië nog steeds in gebruik. Het dragen van een achternaam werd slechts noodzakelijk bij de aanvraag van officiële documenten zoals een paspoort. Ook in die gevallen had de gebruiker een zekere keuzemogelijkheid. Meestal werd gekozen voor een bestaande caste-, clan, of stamaanduiding. Zo heeft de oom van Inayat Khan de achternaam ‘Pathan’ gevoerd. Zowel Inayat Khan als Musharaff Khan hebben dit voorbeeld een tijdje gevolgd. Uiteindelijk is in het westen de naam Khan als achternaam gaan gelden bij de mureeds van Inayat Khan en voor het grote publiek. Vilayat, Hidayat, Fazal en Zia hebben uiteindelijk gekozen voor Inayat-Khan als achternaam en daarmee voor een combinatie van een patroniem en de adelijke titel ‘Khan’. Mahmood Khan heeft in 1972 de achternaam Youskine aangenomen, een verfranste vorm van Yuzkhan, letterlijk ‘horde-khan’. Het woord ‘horde’ duidt op de afstamming van de Khan’s van (oorsponkelijk) nomadenstammen die zich mettertijd hadden gesetteld.

Toelichting op de Indiase familienamen en eretitels

Ashraf = edel, adelijk. Titel van de immigranten elite in India. Verbonden met de afstammingslijn van Rahmat Khan en na zijn huwelijk met de dochter van Maulabakhsh verbonden met de dynastie van Maulabakhsh.
Babuli = (Tataars) vaderskindje
Bhaijan = oudere broer
Bhaiyajan = jongere broer of broertje
Begum = Indiaas voor vrouw, echtgenote. Binnen de Soefi Beweging gebruikt als benaming van de vrouw van Hazrat Inayat Khan, Pirani Amina Begum (Ora Ray Baker)
Chhotamiyan = titel, vergelijkbaar met ‘Jonker’
Hazrat = (letterlijk: tegenwoordigheid) aanspreekvorm en titel voor een heilige, vergelijkbaar met ‘hoogheid’ of ‘Sire’. Ook: Huzur
Jagirdar = Indiase adellijke titel voor feodale landheer
Khan = een rang vanuit de oude Moghul tijd. Het woord heeft verschillende betekenissen en gebruiken: (1) kasteaanduiding voor moslims in India die een militaire rang hadden, lagere graad,vergelijkbaar met het Engelse ‘gentleman’ of ‘squire’ (2) Khan-Zamindar, vergelijkbaar met het Europese baron of allodiale (uit eigen hoofde) landheer (3) Khan als algemene adelijke titel, zonder verdere niveau aanduiding (4) titel van een vorst, vergelijkbaar met Raja
Khasette = Arabisch voor kaste (spreek uit: Gàzzet)
Malik = clanhoofd
Mamuli = (Tataars) moederskindje
Mashaikh = oorspronkelijk Arabische titel, meervoud van Shaikh (=senior of seigneur) , later in Perzië opgevat als enkelvoud, vervolgens in India gebruikt als kastebenaming, in deze context verbonden met de vader en oom van Inayat Khan, resp. Rahmat Khan en Ja’far Khan.
Mahashaikh = Indiase variatie op Mashaikh, betekenend: hoog of edel Shaikh
Mullah = religieuze geleerde in de moslim cultuur. Bijnaam voor Pir-o- Murshid Ali Khan
Pathan = Naam voor de immigranten uit Afghanistan met een militaire achtergrond. In India tot kastenaam geworden. De naam is door Alaoddin Khan, de oom van Hazrat Inayat Khan, aangenomen als westerse achternaam ten behoeve van zijn reis naar Engeland, in verband met het aanvragen van een paspoort.
Pawitrapati = rein of heilig, erenaam voor Maulabakhsh, gebruikt door zijn Brahmaanse leerlingen
Pir = (Perzisch, vergelijkbaar met Shaikh) oudste, leider, raadsman
Pirani = vrouw van de Pir
Pirzade = zoon van de Pir
Pirzadi = dochter van de Pir
Pyaromir = Urdu naam voor (d.w.z. vertaling van) Maheboob Khan
Mir Pyarumiyan = Hindoestani naam voor (d.w.z. vertaling van) Maheboob Khan
Rajkufw = vorstelijk, edelgeboren of ‘ebenbürtig’
Rusa = Russin
Shole = oorspronkelijk voornaam van Maulabakhsh
Sirdar = stamhoofd, ook ‘Sardar’. Vgl. chief, chieftain of chef
Tansen = naam van een zanger uit de Moghul tijd, als erenaam verleend aan Hazrat Inayat Khan door de vorst van Hyderabad en door hem vervolgens als hoftitel gevoerd.
Taya = (Daya, Dey) oom, ouder dan je vader
Thopezai = ‘Nakomelingen’ d.w.z. voormalige aanhangers van de Indiase oorlogsheld Tantya-Thope (muiterij van 1857).Thopezay is later tot castenaam of stamnaam geworden.
Youskine = Indiase achternaam voor de familielijn van Shaikh-ul-Mashaikh Mahmood Khan Youskine. De naam is in 1972 door Mahmood Khan als familienaam aangenomen, gekoppeld aan zijn naturalisatie tot Nederlander. Oorspronkelijk: Yuzkhan (Horde Khan) de naam van gesettelde nomadenstammen uit centraal Azië, die op enig moment moesten vluchten voor de legers van Timur Lenk (late 14e eeuw).
Zamindar = Indiase adellijke titel voor allodiale landheer

Chole Maulabakhsh Ghise (pn)-Khan, Ashraf, Rajkufw, Pawitrapati, Zamindar

1833 – 10 juli 1896

Grootvader van Hazrat Inayat Khan van moeders zijde. Was een beroemd musicus in India. Ontwikkelde een notatiesysteem voor de muziekstijlen van zowel noord- als zuid-India. Oprichter van de muziekacademie: Gayanshala in Baroda.

Rahmat (ullah) Bahadur (pn)- Khan, Mashaikh / Mahashaik

1843 – 1910

Musicus. Vader van Hazrat Inayat Khan. Was gehuwd met Khadija-Biy (ook Khatidja Bibi), de dochter van Maulabakhsh (1866 – 1900)

Pathan, Dr. Allaodin

1869 – 1949

Oom van Inayat Khan van moeders zijde. Allaodin Pathan was de broer van Inayats moeder, Khatidja Biy, en de tweede zoon van Maulabax Khan. Dr. Pathan had een grote invloed op de Khan broers voor wat betreft de westerse muziek in het bijzonder en de westerse cultuur in het algemeen. Enige tijd studeerde hij in Engeland. Hij kwam terug met veel indrukken van de westerse wereld. Dit wakkerde het verlangen in de jonge Inayat aan om ook ooit het westen te bezoeken.

Khatidja Bibi (Biy)

(1866 – 1900)

Vrouw van Rahmat Khan en moeder van Hazrat Inayat Khan en zijn broers Maheboob en Musharaff. Ze overleed op 34-jarige leeftijd toen Inayat 18 jaar was.

Hazrat Inayat Rahmat (pn) – Khan, Pathan, Professor, Tansen, Pir-o-Murshid, ‘Chhotamiyan’

Baroda 5 juli 1882 – New Delhi 5 februari 1927

Indiaas musicus en mysticus. Brenger van het Soefisme naar het Westen en stichter van de Soefi-Beweging en de daarin centrale Soefi Orde. Voor een uitgebreide biografie, zie: Biography of Pir-o-Murshid Inayat Khan 1979) of de biografie van Wil van Beek (1982)

Mohammed Ali Thopezay Khan, ‘Mullah’ Taya’, Jagirdar, Pir-o-Murshid

7-7-1881 – 29-9-1958

Derde lid van het zgn. Soefi-triumviraat van 1910. Neef-broer van Hazrat Inayat Khan, leider van de SB van 1948 tot 1958. Woonde en werkte in die periode afwisselend in Den Haag, Suresnes en Genève. Naast soefi-leider en mysticus was hij actief en gewaardeerd als traditioneel Indiaas genezer. Als zanger vertolkte hij de verzen van Hazrat Inayat Khan, op muziek gezet door Mir Maheboob Khan, tijdens verschillende Soefi-bijeenkomsten. (Voor een beknopte biografie, zie: Jironet 2009)

Maheboob Khan, Mir Pyarumiyan, Yuskin Khassete (caste), Shaikh-ul-Mashaik

Baroda 6-6-1887 – Den Haag 3-7-1948

Broer Hazrat Inayat Khan, leider van de Soefi Beweging van 1927 tot 1948. Componist en bewerker in westerse harmonie van talrijke Soefi- en Indiase liederen. (Voor een beknopte biografie, zie: Jironet 2009)

Rossum du Chattel, Savitri

Leiden 3 september 1886 – India 4 juni 1946

Eerste vrouw van Musharaff Khan. Woonde met hem een tijdlang in Rueil, vlakbij Suresnes, in de Rue de l’Avenir. Het huis heette Villa Inayat, Ook heeft het echtpaar een tijdlang in België gewoond waar ze een centrum hadden. Ze stierf op 59 jarige leeftijd tijdens een verblijf in India aan de gevolgen van Malaria.

Musharaff Moulamia Rahmat (pn) –Khan, Pathan, Pir-o-Murshid

Baroda 7-9-1895- Den Haag 30-11-1967

Jongste broer van Hazrat Inayat Khan, Leider van de Soefi Beweging van 1958 tot 1967. Zijn memoires zijn opgetekend in het werk: ‘Pages in the life of a Sufi’. (Voor een beknopte biografie, zie: Jironet 2009)

Ameena Begum Inayat-Khan (Ora Ray Baker) Pirani

Albequerque, New Mexico, 8 mei 1892 – 1 mei 1949

Amerikaanse. Derde echtgenote van Hazrat Inayat Khan. Moeder van Nooronissa, Vilayat, Hidayat en Khairunissa (Claire Harper). Trouwde op 20 maart 1913 met Hazrat Inayat Khan.

Shadbiy (Geertrui Cornelia) Mashaika Begum Maheboob Khan – Van Goens van Beyma

27 april 1902 – 27 augustus 1987

Echtgenote van Maheboob Khan, moeder van Raheemunnisa en Mahmood

Shahzadi (Wilhelmina) Musharaff -Khan – de Koningh, Murshida

Arnhem 21-9-1908 – Den Haag 30-11-1995

3e vrouw van Pir-o-Murshid Musharaff Moulamia Khan (na Subhanbi – Savitri van Rossum du Chattel en Zebunnisa Joyce Hiddingh). Gaf 30 jaar (in de jaren ’60 samen met haar man) leiding aan het centrum Banstraat. Werd op 5 juli 1953 door Pir-o-Murshid Ali Khan benoemd tot Sahaba-e-Safa (Knightess of Purety).

 Flentge, Iman, Leny

Geboren: waarschijnlijk 1909 – sterfdatum onbekend

Eerste vrouw van Hidayat Inayat—Khan. Leny/Iman was gezelschapsdame van Fazal Mai Egeling in Suresnes en is daar Hidayat in contact gekomen. Ze trouwden in 1939. Iman is de moeder van de zonen Fazal (1942) en Gayan (1944) en de dochter Inayat (1940). Alle drie kinderen zijn tijdens in het vrije deel van Frankrijk in Montalimar geboren. Het gezin groeide na de oorlog op in Heemstede.  Aan het eind van de jaren ’50 is heeft ze zich weer bij haar man gevoegd in Suresnes om te zien of het problematische huwelijk kon worden gered.  Enige tijd na haar verhuizing naar Amerika (Californië) in 1962 is ze van Hidayat gescheiden. Ze is altijd soefi gebleven.

Pir-zadi, Noor-un-nissa Inayat-Khan, ‘Rusa’ (het Russinnetje), ‘Babuli’

Rusland 2 januari 1914 – Dachau 1944

Oudste dochter van Hazrat Inayat Khan. Bij de registratie van haar geboorte in Londen kon de achternaam ‘Khan’ niet geaccepteerd worden omdat deze naam niet als achternaam maar als clannaam gezien werd. Dus is er toen gekozen voor Inayat-Khan als achternaam voor alle kinderen van Murshid en hun afstammelingen (Zoals Fazal, Omar en Zia). [*]

Verzetsheldin in WO II. Geheime radiotelegrafiste vanuit bezet Frankrijk voor de geallieerden onder de codenaam ´Madeleine´. In 1944 werd ze in het kamp Dachau door de Nazi’s gefusilleerd. In London is in 2014 een monument ter nagedachtenis onthuld op Gordon Square.

Pirzade Vilayat Inayat-Khan, Bhaijan (broer), Pir

Londen, 19 juni 1916 – Suresnes, 17 juni 2004

Zoon Hazrat Inayat Khan, leider Sufi Order International. Gehuwd met de Engelse Mary Walls. Uit een latere verhouding met Jemila Taj Inayat werden twee zoons geboren, Seraphiël (later Zia) en Cherubil (later Mirza). Vanaf de jaren ’50 organiseerde Vilayat retraites in het naoorlogse Suresnes, ook nadat het soefi-land (ook wel de Garden of Allah) door de gemeente was onteigend. In de jaren ’60 ging hij steeds meer een zelfstandige weg samen met zijn aanhangers binnen een organisatie die Sufi Order International zou gaan heten. Later werd ook de jaarlijkse zomerschool, Zenith Camp genoemd, in de bergen van Zwitserland een vast evenement binnen de Sufi Order International.

Murshidzade Hidayat Inayat-Khan, Bhaijajan (broertje), Pir-o-Murshid

Londen. 6 augustus 1917 – München, 12 september 2016

2e zoon van Hazrat Inayat Khan. Musicus (violist en componist) en mysticus. Lid van de coöperative leadership council van 1982 tot 1993. Pir-o-Murshid van de Soefi Beweging vanaf 1993 tot 2009. Daarna was hij tot zijn overlijden co-representative general van de Soefi Beweging, samen met Karimbakhsh Witteveen. In de jaren ’80 gaf hij een impuls aan de ontwikkeling van de Soefi Beweging in Canada. Jarenlang gaf hij daar leiding aan het jaarlijkse Sufi Camp bij Lake o’Hara samen met Nawab Pasnak en David Murray.

Voor een Engelstalige biografie van Hidayat over met name zijn musicale loopbaan klik hier.

Murshidzadi Khairunissa, Inayat-Khan (Claire Ray Harper) ‘Mamuli’

London, 3 juni 1919 – Berchtesgaden, 25 mei 2011

Jongste dochter Hazrat Inayat Khan. Haar memoires, geschreven in samenwerking met haar zoon, David Harper, verschenen in 2011 onder de titel ‘We Rubies Four’.

Nurzadi Aysha (Cornelia Johanna) Vodegel Khanim

Semarang 19 oktober 1920 – 22 november 1959

Eerste echtgenote van Shaikh-al-Mashaik Mahmood Khan Youskine. Moeder van Safiye en Aulia van Goens. Nurzadi was een mureed van het Amsterdamse centrum.

Lusansky, Aziza, Murshida

Duitsland, 26 juni 1922 – München, 6 januari 2018

Tweede echtgenote van Murshid Hidayat Inayat-Khan. Na Leny Flentge, de moeder van Fazal, Gayan en Inayat.

Goens, van Raheem-un-nisa Khanim, Raheema, Sahaba es Safa

‘s-Gravenhage 30 april 1925 – Funchal Madeira, november 2002

Dochter van Shaikh-ul-Mashaik Maheboob Khan en Shadbi van Goes van Beyma. Zuster van Mahmood Khan Youskine.

Mahmood Youskine Khan, Shaikh-ul-Mashaik

Geboren: Den Haag 10 november 1927

Zoon van Maheboob Khan. Historicus en musicoloog. Studeerde hiervoor aan de universiteit van Leiden. Toonaangevend Soefi-leider. Kenner van de islam en het hindoeïsme en de traditionele Indiase Soefi-stromingen. Geestelijk leider van een groep Turkse soefi’s uit Mannheim vanaf midden jaren ’80. Hij was de ‘Inayat’ (later genoemd Sahaba el Safa) van de Healing Activity van de Soefi Beweging in de jaren ’80 in een periode waarin gestreefd werd naar een samengaan van ISM en SOI. Toen dit een aantal jaren later niet bleek te lukken werd hij lid van de leaderschipcouncil van de Soefi Beweging, die verder bestond uit: Hidayat, Karimbakhsh en Shahzadi. Deze council werd opgeheven toen Hidayat in 1993 Pir-o-Murshid werd van de Soefi Beweging. Tijdens zijn maatschappelijk carrière die duurde van 1969 tot 1987 was hij achtereenvolgens medewerker van de Pakistaanse ambassade en vervolgens ambtenaar op het ministerie van Buitenlandse zaken voor het departement van ontwikkelingssamenwerking. In zijn eerste huwelijk werden twee kinderen geboren: Safiye (1958) en Aulia (1959). In zijn tweede huwelijk werden drie kinderen geboren: Siddiq (1971), Enwer (1972) en Nuweira (1977). Om de nalatenschap van zijn vader te waarborgen richtte hij de ‘Maheboob Khan Stichting’ op. Mahmood woont zijn hele leven op de Frederik Hendriklaan 25, waar thans regelmatig bijeenkomsten en lezingen georganiseerd worden.

Fazal Inayat-Khan, Pir-o-Murshid

Montelimar 1942 – Londen 1990

Fazal was de zoon van Hidayat Inayat-Khan en Leny Flentge. Hij was de kleinzoon van Hazrat Inayat Khan en gaf leiding aan de Soefi Beweging van 1968 – 1982. Hij was de opvolger van Murshid Musharaff Moulamia Khan. In de periode van zijn leiderschap ontstonden er spirituele community’s in Katwijk aan Zee en in de Khankah Four Winds in Surrey Engeland. Na zijn leiderschap richtte hij in 1985 zijn eigen beweging op met de naam The Sufi Way en concentreerde hij zijn activiteiten in zijn Khankah in Engeland.

De aansturing van de Soefi Beweging werd van 1982 tot 1993 waargenomen door een ‘Leadershipcouncil’, bestaande uit Karimbakhsh Witteveen, Shazadi Musharaff Khan, Hidayat Inayat-Khan en Mahmood Khan Youskine. Fazal overleed in 1990. Hij werd binnen de Sufi Way opgevolgd door Murshida Sitara Brutnell en na haar overlijden in 2004 door Pir Elias Amidon

Murshid Fazal, zoals hij door zijn volgelingen werd genoemd,  publiceerde een aantal boeken over soefisme o.a.: ‘Modern Soefisme’ en ‘Old thinking, new thinking’.

Fazal trouwde op 19 augustus 1958 met Valia Ringeler. Uit dit huwelijk werden vier kinderen geboren: Omar (1959), Williye (1960), Musharaff and Mustafa (tweeling 1969)

Harunnisa Youskine Maulabakhsh Khanim

1947

Derde en huidige echtgenote van ShuM Mahmood Khan Youskine.

Nadjma van Goens Youskine (geboren: A.W. Lier)

1949

Tweede echtgenote van ShuM Mahmood Khan Youskine. Moeder van Siddiq (1971), Enwer (1972) en Nuweira (1977)

Zia (Seraphiel, Sarafil Bawa) Inayat-Khan, Pir

Novato, Californië, 22 mei 1971

Zoon van Pir Vilayat en Jemila Taj Inayat. Huidige leider van de Sufi Order International. Woonde tot 2017 met zijn vrouw en 2 kinderen in New Lebanon, in de staat New York, in The Abode of the Message. Een leefgemeenschap waarvan het land en de gebouwen tot in de veertiger jaren behoorden tot de zgn. Shakers-gemeenschap. In 2016 doopte hij de naam van zijn orde om tot ‘Inayati Order’. Thans woont hij met zijn gezin (zijn vrouw Pirani Sartaj en kinderen Rasulan en Ravanbakhsh) in Richmond in ‘The Astana’ in Richmond, Virginia, U.S.A.

Zijn persoonlijke website is te bereiken via bijgaande link: Pir Zia