Volledige kroniek van de Nederlandse Soefi historie: Periode van 1915 tot 2016

1927

1927

Op 10 januari spreekt Salima van Braam in het centrum Arnhem. De locatie is onbekend.

Op donderdagavond 27 januari spreekt Zuleikha van Ingen – Jelgersma in het centrum Amsterdam over ‘De Heilige boeken in den Soefi eeredienst.


Algemeen Handelsblad, woensdag 26 februari 1927

 

Overlijden Hazrat Inayat Khan

Op 5 februari overlijdt  in India Hazrat Inayat Khan, waarschijnlijk ten gevolge van een longontsteking, in aanwezigheid van zijn secretaresse, Kismet Stam. In haar boekje ‘Rays’ lezen we:

“Murshid stierf in de zuidelijke kamer van Tilak Lodge, vlakbij Bela Road Delhi, op zaterdag 5 februari 1927 om 8.20 in de ochtend. Murshid liet geen enkele aanwijzing achter, noch over personen noch over plaats.”  [1]

Zijn sterfdag wordt sindsdien jaarlijks gememoreerd als Visalat-day.

Op 7 februari wordt tijdens een bijeenkomst bij Salima van Braam in Amsterdam, waarbij ook Ali Khan aanwezig is, het heengaan van Hazrat Inayat Khan bekend gemaakt. De Beweging is in shock door het vroege overlijden van hun meester en leider.

In de Nederlandse kranten wordt in de week na het overlijden van Murshid ruim aandacht besteed aan zijn heengaan. Onder andere in het Algemeen Handelsblad van 15 februari:

 

In het maartnummer van tijdschrift ‘De Tempel’ schrijft Louis Hoyack een In Memoriam voor Hazrat Inayat Khan. De Tempel is een tijdschrift gewijd aan wat genoemd wordt de ‘vrije religie’. Hoyack publiceert in de jaren  ’20 regelmatig in dit tijdschrift over de Soefi Beweging.

Op petitie van de Soefi leiders te Suresnes, later bekrachtigd te Genève, neemt Maheboob Khan de functie van Representative General over, (zie ook: 19270921 Van Tuyll to Kadir van Lohuizen) in 1929 gevolgd door het esoterische leiderschap van de ‘activities’. Deze laatste benoeming zal voor zowel Murshida Rabia Martin als Sirdar van Tuyll van Serooskerken aanleiding zijn om zich enige tijd later van de Soefi Beweging af te scheiden.

Een andere bron, in de kluis van International Headquarters duidt er op dat het spiritueel leiderschap al in 1928 zou zijn verleend, getuige de volgende vermelding in een overzichtslijst van de inhoud van de kluis:

Recognition of M. Maheboob Khan as Esoteric Head of the Sufi Order, dated 30 August 1928, and signed by:

  1. Murshida Saintsbury Green
  2. Khalif T.E. Dussaq
  3. Shaikh Sirkar van Stolk
  4. Khalif A. Scott
  5. Shaikha d’Eichtal
  6. Murshida Fazal Mai Egeling
  7. Shaikha Suzanna Kjøsterud
  8. Shaikh Sirdar van Tuyll
  9. Shaikh E. de Cruzat Zanetti

In een verslag van maart door Van Tuyll gezonden aan Dussaq lezen we verder nog:

“Changes in adresses by marriages: Miss A. Peters has become Mrs. Van Lohuizen (reeds in1925), Samuel Mullerplein 4, Rotterdam” (met nog vier andere o.a. “Miss Dr. Nobel has become Mrs. Meyer, en Miss E.J. Posthumus has become Mrs. Dallinga”). [2]

 

Op maandag 14 maart houdt Louis Salamat Hoyack een lezing in Rotterdam over ‘De roeping van het Soefisme in de wereld’. Plaats van handeling is het Soefi-zaaltje aan de Scheepmakershaven.

Op dinsdag 29 maart spreekt dezelfde Louis Salamat Hoyack in het centrum Arnhem. De zaterdag ervoor wordt de lezing aangekondigd in de Gelderse en Nijmeegse Courant:

 

Op 31 mei treden Maheboob Khan en de actrice Pine Belder (1868 – 1961) op in Amsterdam in Parkzicht. Maheboob Khan vertolkt liederen en Pine Belder draagt het toneelstuk van Inayat Khan ‘The Living Dead’  voor. De pers is weinig enthousiast getuige de volgende recensie van 1 juni in de Nieuw Rotterdamse Courant.

 

Zomerschool 1927

Even lijkt het erop dat de zomerschool van 1927 geen doorgang zal vinden gezien het overlijden van Murshid Inayat Khan, de grote leider. De mensen waren immers nog in shock.  Toch wordt er uiteindelijk besloten om de zomerschool plaats te laten vinden.

Shaikh-ul-Mashaik Mahmood khan Youskine vertelt hierover in 1998:

Toen alle mureeds in 1927 in Suresnes bijeenkwamen, kun je je voorstellen wat een vreselijke gebeurtenis dat was. Murshid Inayat Khan, het leven en de ziel van de zomerschool was er niet meer, veel mensen wilden niet komen. Ze konden zo snel geen zomerschool aan zonder hun Murshid. Veel mensen verontschuldigden zich dan ook.
Maheboob Khan, zijn broer, had absoluut geweigerd te gaan totdat Murshida Goodenough hem smeekte om toch te komen. Ze lag in een kliniek [ten gevolge van een zenuwinzinking], ze had haar papieren niet, maar ze stond erop dat hij daar zou zijn en hij kwam. Maar het was voor alle bezoekers een zeer pijnlijke ontmoeting.
In de tussentijd hadden zich nog een andere complicatie voorgedaan. Namelijk het feit dat Murshida Martin in 1927 naar de zomerschool was gekomen. Zij was de oudste Murshida, een zeer krachtige persoonlijkheid, iemand die sinds 1911-1912 in Californië had gewerkt, met een lange staat van dienst in diverse activiteiten. En zij kwam dus naar de zomerschool, blijkbaar in de verwachting dat zij de opvolger van de Soefi Beweging en de  Soefi Order zou worden. En zij was niet het soort persoon dat daar bescheiden over zou zijn.  En hier komt Murshida Martin uit Amerika die geïntroduceerd wordt door Zanetti, de vice-president van de Soefi Beweging, met een spetterende toespraak. Ze gaat richting het podium in de Lecture Hall. Bedenk je nu de situatie: alle oudere Murshida’s, Shaikhs en Khalifs en Khalifa’s, al die gele gewaden die daar zitten, voor zover ze aanwezig waren, met alle andere mureeds en daar komt deze enorme persoon uit Amerika, ze stapt op het podium en begint haar toespraak tot de verzamelde soefi’s met de woorden: ‘Mijn Mureeds’. Op dat moment had ze elke kans op opvolging verloren.
Maar er werd later nog iets over haar vermeld: zij was een van de initiatiefnemers die tijdens die zomerschool lezingen las van Md. Inayat Khan. Dus verschillende mensen wisselden daarin om de beurt en dus toen het haar beurt was, en haar beurt kwam vrij vroeg omdat ze zo prominent moest zijn als senior persoon, kreeg ze de lezing, een zogeheten Sacred Reading, en ze begon te lezen maar   legde de tekst vervolgens opzij en zei: ‘Nou, wat zijn papieren, laat me je mijn eigen ervaring vertellen’. En ze begon het verhaal van haar spirituele leven tot in de kleinste details te vertellen aan het absoluut verbijsterde publiek, dat in de verwachting leefde de woorden, de troost en de inspiratie van Murshid Inayat Khan te horen vanuit wat er zou worden voorgelezen.*

 

 

Op 26 september overlijdt Margaretha Meyboom die veel werken van Hazrat Inayat Khan in het Nederlands heeft vertaald, waaronder de gebeden, de ‘Gayan’ en ‘Het Innerlijk Leven’.

Margaretha Meyboom

In dit jaar verschijnt de Vadan (oorspronkelijke Engelse uitgave in 1926) in een Nederlandse vertaling van de hand van Sirdar baron van Tuyll van Serooskerken. [3]

 

Algemeen Handelsblad, 8 november 1927

 

10 november: de geboorte van Mahmood Khan, de zoon van Shaikh-ul-Mashaik Maheboob Khan en Shadbi van Goens van Beyma.

In de maand december organiseert de Soefi Beweging een viertal lezingen in Delft. De locatie is het gebouw van ‘Het nut van het algemeen’, Oude Delft 48.

  • Op vrijdag 2 december spreekt Kadir van Lohuizen. Zijn voordracht is een algemene inleiding op het Soefisme
  • Op vrijdag 9 december spreekt Salamat Hoyack over ‘Soefisme in de wereld’.
  • Op dinsdag 13 december spreekt Bahkti van Eggink  – Stolk over ‘Soefimystiek’.
  • Op vrijdag 16 december spreekt Sirdar van Tuyll van Serooskerken over ‘Soefisme in verleden en toekomst’.

Het pand Oude Delft 48, heden ten dage

Op zondag 4 december spreekt Tony de Ridder in Amsterdam over  ‘De Wonderen Gods’. Niet in een Universele Eredienst, maar de Vrije Gemeente aan de Weteringschans.


De Vrije Gemeente, Weteringschans 8 in Amsterdam. Tegenwoordig huist hier poptempel Paradiso.